D&ugrave; bạn c&oacute; th&iacute;ch hay kh&ocirc;ng, ch&iacute;nh sự tự do, bất tu&acirc;n &yacute; thức v&agrave; từ chối việc &ldquo;cố gắng sống đ&uacute;ng" trong nhạc rap tạo cho n&oacute; một sự sống kh&aacute;c hẳn c&aacute;c d&ograve;ng nhạc kh&aacute;c. Ấn tượng, trần trụi, v&agrave; v&igrave; thế, đầy sức h&uacute;t.&nbsp;

Flex kh&ocirc;ng phải l&agrave; một cụm từ hiếm gặp, đặc biệt trong văn h&oacute;a hiphop. Mọi h&agrave;nh động khoe khoang vật chất, th&agrave;nh tựu như tiền bạc, xe sang hay một đ&ocirc;i gi&agrave;y hiệu đều được xếp v&agrave;o &ldquo;flex". Trong khi, nghĩa gốc của &ldquo;flex&rdquo; c&oacute; nghĩa l&agrave; uốn hoặc bẻ cong, đi c&ugrave;ng với th&agrave;nh ngữ "flex your muscle" với nghĩa b&oacute;ng thể hiện năng lực bản th&acirc;n để đe doạ đối phương. Người ta cho rằng đ&acirc;y l&agrave; tiền th&acirc;n của chữ "flex" được d&ugrave;ng với nghĩa khoe khoang vật chất v&agrave; th&agrave;nh tựu của bản th&acirc;n như trong nhạc rap b&acirc;y giờ.
Người được cho l&agrave; đ&atilde; phổ biến từ l&oacute;ng n&agrave;y l&agrave; rapper Ice Cube, khi anh đề cập trong b&agrave;i nhạc &ldquo;It Was A Good Day&rdquo; năm 1992:
<blockquote>
 &nbsp;&nbsp;&nbsp;No flexin&rsquo;, didn&rsquo;t even look in a nigga&rsquo;s direction
 &nbsp;&nbsp;&nbsp;As I ran the intersection
 (kh&ocirc;ng cần thể hiện, 2 g&atilde; "cớm" chẳng th&egrave;m để mắt khi tao phạm luật,&nbsp;
 v&agrave; tao ph&oacute;ng v&uacute;t qua ng&atilde; tư)&nbsp;
</blockquote>

Cardi B và tuyên ngôn "flex" trong bài rap "Money" 

Cardi B - Money [Official Music Video]

Cứ thế, &ldquo;flex" được ph&aacute;t triển rộng v&agrave; trở th&agrave;nh một kiểu văn h&oacute;a, được &ldquo;lăng x&ecirc;&rdquo; mạnh mẽ bởi c&aacute;c rapper với c&aacute;ch biểu hiện ra từ ng&ocirc;n từ cho tới h&agrave;nh động, k&eacute;o theo đ&oacute; l&agrave; nhiều quan điểm tr&aacute;i chiều th&uacute; vị về văn ho&aacute; &ldquo;flexing".&nbsp;
V&iacute; dụ như trong b&agrave;i &ldquo;44 MORE&rdquo; của Logic, rapper "flex" theo c&acirc;u chuyện ho&agrave;n to&agrave;n kh&aacute;c c&aacute;c rapper c&ugrave;ng thời.
<blockquote>
 I done made 20 million dollars&nbsp;
 I don&rsquo;t flex to be acknowledged
 (tao kiếm được 20 triệu đ&ocirc;&nbsp;
 tao chẳng cần khoe khoang để được c&ocirc;ng nhận)
</blockquote>
C&oacute; thể thấy, về nghĩa đen, cụm từ &ldquo;flex" &aacute;m chỉ một &ldquo;văn h&oacute;a khoe khoang", b&ecirc;n cạnh đ&oacute;, h&agrave;nh động &ldquo;flex" được b&agrave;n qua, n&oacute;i lại, phản biện từ ch&iacute;nh cộng đồng rap hiphop, khiến s&acirc;n chơi ng&agrave;y một đa dạng, mỗi &ldquo;flexers" nh&igrave;n nhận dưới nhiều g&oacute;c độ kh&aacute;c nhau. Ở rap game Mỹ, nhiều rapper cũng thường sử dụng từ &ldquo;flex&rdquo; l&agrave; Drake, Cardi B, A$AP Rocky, Waka Flocka, Iggy Azalea, 21 Savage, Future, Offset, c&ugrave;ng nhiều c&aacute;i t&ecirc;n kh&aacute;c.

Trong khi đ&oacute;, nhắc tới c&aacute;c &ldquo;flexer" ở rap game Việt l&agrave; kh&ocirc;ng thể qu&ecirc;n chủ toạ LowG. LowG thậm ch&iacute; đ&atilde; s&aacute;ng t&aacute;c ri&ecirc;ng chuỗi b&agrave;i &ldquo;Flexing at Circle K" từ đ&oacute; nhắc tới kh&ocirc;ng &iacute;t &ldquo;th&uacute; khoe khoang" của d&acirc;n &ldquo;lowkey" ở H&agrave; Nội. C&aacute;i hay l&agrave; LowG kh&ocirc;ng &ldquo;b&ecirc; nguy&ecirc;n" th&uacute; khoe từ văn ho&aacute; Mỹ, m&agrave; chế biến flex th&agrave;nh một đặc sản của giới trẻ H&agrave; Nội. C&oacute; thể n&oacute;i, những bản rap của LowG đ&atilde; trở th&agrave;nh "từ điển th&uacute; chơi" của giới trẻ H&agrave; Nội.&nbsp;
<blockquote>
 Anh sẽ kiếm thật nhiều tiền
 Drake kiếm tiền để chơi golf 
 C&ograve;n đến l&uacute;c m&agrave; anh gi&agrave;u anh sẽ khao thằng Việt hằng ng&agrave;y b&aacute;nh đa trộn
</blockquote>

Flexin' trên Circle K | Low G (Lyric video) | Rap Nhà Làm

Mặc d&ugrave; hiếm khi nhắc đến &ldquo;flex" trong ca từ, nhưng ai cũng biết &ldquo;hội anh em&rdquo; SpaceSpeakers với nhiều sản phẩm &acirc;m nhạc "flex" ch&iacute;nh hiệu, m&agrave; người ta hay v&iacute; đ&oacute; l&agrave; d&ograve;ng "rap ăn chơi". Chủ yếu, th&uacute; khoe khoang của SpaceSpeakers đến từ mặt h&igrave;nh ảnh, v&agrave; gi&aacute;n tiếp &ldquo;flex" qua c&aacute;ch viết lời. MV &ldquo;Big city boi" (Binz) ch&iacute;nh l&agrave; điển h&igrave;nh của văn ho&aacute; &ldquo;flex", với m&agrave;u sắc, chi tiết gi&aacute;n tiếp thể hiện &yacute; tưởng ph&oacute;ng đại vật chất c&oacute; phần ch&acirc;m biếm: từ phụ nữ, tiền bạc cho tới xe sang. Tất cả h&ograve;a quyện một c&aacute;ch ho&agrave;n hảo với phần beat tạo cảm gi&aacute;c &ldquo;chất chơi" của Touliver, trở th&agrave;nh điển h&igrave;nh của văn ho&aacute; &ldquo;flex" trong rap game Việt.&nbsp;

Từ đ&acirc;u m&agrave; văn ho&aacute; &ldquo;flex" trở n&ecirc;n phổ biến ở Mỹ v&agrave; tr&ecirc;n to&agrave;n thế giới?&nbsp;

Song song với &ldquo;flexing" trong văn h&oacute;a hiphop, người ta cũng đ&atilde; d&ugrave;ng cụm từ &ldquo;flex" để n&oacute;i chung về c&aacute;c h&agrave;nh động khoe khoang ngo&agrave;i đời thực. Khi mọi ranh giới trở n&ecirc;n mờ nhạt, điều cần thiết l&agrave; nh&igrave;n về thuở ban sơ của th&uacute; khoe khoang, để hiểu v&igrave; sao &ldquo;flex" c&oacute; sức lan tỏa như một hiện tượng văn ho&aacute; lớn từ những năm 90 tới tận ng&agrave;y nay.&nbsp;
Cốt truyện đằng sau sự nảy sinh của văn ho&aacute; &ldquo;Flex" đến từ qu&aacute; khứ của sự ph&acirc;n biệt giai cấp v&agrave; ph&acirc;n biệt chủng tộc s&acirc;u sắc, m&agrave; như ch&uacute;ng ta đều biết, hiphop bắt nguồn từ ch&iacute;nh cộng đồng người da m&agrave;u di d&acirc;n đến v&ugrave;ng ngoại &ocirc; New York.
V&igrave; vậy, kh&ocirc;ng giống như c&aacute;c nghệ sĩ da trắng, c&aacute;c nghệ sĩ hip-hop da m&agrave;u cảm thấy cần phải chứng minh sự gi&agrave;u c&oacute; v&agrave; th&agrave;nh c&ocirc;ng của m&igrave;nh với người kh&aacute;c. Họ đ&atilde; l&agrave;m điều n&agrave;y th&ocirc;ng qua c&aacute;c bản rap nhuốm m&agrave;u vật chất. Để thể hiện sự gi&agrave;u c&oacute;, họ sẽ đeo những m&oacute;n đồ đắt tiền như đồ trang sức bằng v&agrave;ng, mua v&agrave; t&ugrave;y chỉnh những chiếc xe hơi đắt tiền. Kết quả l&agrave;, khi văn h&oacute;a hip-hop lan rộng, cảm gi&aacute;c h&agrave;o nho&aacute;ng v&agrave; xa hoa đ&atilde; trở th&agrave;nh một kh&iacute;a cạnh phổ biến của văn h&oacute;a rap ch&iacute;nh thống. Ng&agrave;y nay, sự xa xỉ, h&agrave;o nho&aacute;ng đ&atilde; trở th&agrave;nh một biểu tượng kh&ocirc;ng thể thiếu của văn h&oacute;a rap. Hầu hết c&aacute;c nghệ sĩ rap ch&iacute;nh thống vẫn thể hiện sự gi&agrave;u c&oacute; v&agrave; lối sống xa hoa trong lời b&agrave;i h&aacute;t v&agrave; tr&ecirc;n mạng x&atilde; hội của họ.

L&agrave;n s&oacute;ng &ldquo;flexing" tr&ecirc;n mạng x&atilde; hội&nbsp;

Với sự nổi bật ng&agrave;y c&agrave;ng tăng của phương tiện truyền th&ocirc;ng x&atilde; hội, văn h&oacute;a flex đ&atilde; trở n&ecirc;n phổ biến hơn nhiều trong thế hệ Gen-Z trở đi. Văn h&oacute;a n&agrave;y c&agrave;ng b&ugrave;ng ch&aacute;y với sự nổi bật từ c&aacute;c YouTuber, Instagrammers v&agrave; Tik-Tokers như Jake Paul, Rice Gum, v&agrave; cộng th&ecirc;m những người nổi tiếng như Jay Z v&agrave; Beyonce khi khoe những m&oacute;n đồ mới mua tr&ecirc;n mạng x&atilde; hội. Người trẻ ngưỡng mộ v&agrave; thần tượng những rapper n&agrave;y, v&agrave; muốn bắt chước lối sống gi&agrave;u c&oacute; của họ.&nbsp;
Những t&agrave;i khoản instagram th&uacute; vị nhất, c&oacute; lối sống xa hoa đ&aacute;ng mơ ước nhất đều ở trong v&ograve;ng tr&ograve;n mạng x&atilde; hội, nơi mọi người nằm trong v&ograve;ng ảnh hưởng lẫn nhau. Tất cả ch&uacute;ng ta đều ảnh hưởng từ văn ho&aacute; &ldquo;flex".&nbsp;

Ch&uacute;ng ta c&oacute; thể bắt gặp rất nhiều h&agrave;nh động li&ecirc;n quan đến &ldquo;Flexing&rdquo; tr&ecirc;n c&aacute;c trang mạng x&atilde; hội như: khoe đồng hồ cao cấp, khoe xe sang, khoe quần &aacute;o h&agrave;ng hiệu của giới trẻ, thậm ch&iacute; l&agrave; khoe cả số tiền m&agrave; m&igrave;nh kiếm được,&hellip; Phạm vi của &ldquo;Flex&rdquo; kh&ocirc;ng chỉ g&oacute;i gọn trong nhạc rap m&agrave; n&oacute; c&ograve;n mở rộng phạm vi sử dụng hơn. Chắc hẳn bạn c&ograve;n nhớ trend &ldquo;Flex gi&aacute; tiền bộ đồ bạn đang mặc&rdquo;. Chưa dừng ở đ&oacute;, nhiều YouTuber đ&atilde; l&agrave;m video chi nhiều tiền để mua hết đồ đạc trong một cửa h&agrave;ng.

Gi&aacute; trị của h&agrave;nh động "flex"

Chưa b&agrave;n tới t&iacute;nh đ&uacute;ng - sai, c&oacute; thể thấy, văn ho&aacute; flex trong hip hop vẫn l&agrave;m đ&uacute;ng vai tr&ograve; của n&oacute; - phản &aacute;nh x&atilde; hội một c&aacute;ch th&ocirc; mộc, đầy đủ v&agrave; đa sắc diện nhất c&oacute; thể. Đ&oacute; l&agrave; những &aacute;nh h&agrave;o quang m&agrave; một tầng lớp nhất định đang hướng đến, l&agrave; sự th&ocirc;i th&uacute;c của chủ nghĩa vật chất, sự ngồn ngộn nguy&ecirc;n liệu của nhiều thứ &aacute;p lực trang lứa (m&agrave; ch&uacute;ng ta gọi l&agrave; &ldquo;peer pressure"), th&uacute; khoe khoang tr&ecirc;n mạng x&atilde; hội v&agrave; &aacute;p lực th&agrave;nh t&iacute;ch của từng c&aacute; nh&acirc;n, trong thời đại to&agrave;n cầu h&oacute;a,... khiến thời gian v&agrave; vật chất đều trở n&ecirc;n xa xỉ, hoặc rẻ b&egrave;o.&nbsp;
Binz lặp lại c&acirc;u hỏi: &ldquo;Nghe n&oacute;i rap Việt mất chất?&rdquo; m&agrave; sau n&agrave;y, người ta đồn rằng sự mất chất l&agrave; do nhạc rap trở n&ecirc;n phổ biến, những nguồn t&agrave;i ch&iacute;nh lớn đổ v&agrave;o t&uacute;i rapper khiến họ mất đi sự gai g&oacute;c ban sơ. Ngay từ thời điểm đ&oacute; đến nay, nhạc rap vẫn chứng minh được t&iacute;nh x&atilde; hội của n&oacute; nhờ ch&iacute;nh sự hỗn loạn đ&oacute;, khi c&oacute; nhiều c&aacute;c t&aacute;c phẩm đầy tự do, cả về &yacute; tưởng v&agrave; ng&ocirc;n từ được ra đời. Sự tự do, bất tu&acirc;n &yacute; thức v&agrave; từ chối việc &ldquo;cố gắng sống đ&uacute;ng" tạo cho nhạc rap một sự sống kh&aacute;c hẳn c&aacute;c d&ograve;ng nhạc kh&aacute;c, ấn tượng, trần trụi, v&agrave; v&igrave; thế, đầy sức h&uacute;t.&nbsp;&nbsp;
Tham khảo từ: medium, mediated pop, complex

Từ văn hoá “flexing” trong hiphop đến... thú "khoe khoang" của Gen Z

Recommended posts for you

Art & Design

Triển lãm "City Drifter": Thử nghiệm mới của bậc thầy nhiếp ảnh đen trắng Daido Moriyama

Documentary

Trước thềm Met Gala, cùng nhìn lại 76 năm của sự kiện thời trang đang được mong đợi nhất

Watches & Jewelry

Bên trong bữa tiệc trang sức cao cấp Le Voyage Recommencé của Cariter ở Seoul

Voyage & Gourmet

Xuôi dòng Cửu Long trên du thuyền Victoria Mekong

Love & Life

“Một ngày trong đời của Ivan Denisovich” - Bản án là sự lặp lại

Pop, Music & Film

“Joker: Folie à deux”: Khi Lady Gaga trở lại màn ảnh

Hommes

Khám phá bộ sưu tập giày thể thao của nam diễn viên Park Seo Joon

Watches & Jewelry

Hermès Slim d’Hermès Le Sacre des Saisons: Nhịp điệu bốn mùa