Sau đại dịch, việc h&ograve;a m&igrave;nh với thi&ecirc;n nhi&ecirc;n hay t&igrave;m hiểu về bản th&acirc;n được nhiều người đặc biệt ưu ti&ecirc;n, biến &ldquo;sống chậm&rdquo; th&agrave;nh phong c&aacute;ch sống l&yacute; tưởng nhất hiện tại. Nhưng trong đ&oacute; c&oacute; bao nhi&ecirc;u phần trăm ch&acirc;n th&agrave;nh? Bao nhi&ecirc;u phần trăm thuộc về chi&ecirc;u tr&ograve; truyền th&ocirc;ng?

Trong quyển s&aacute;ch &ldquo;The Atlas of AI,&rdquo; nh&agrave; nghi&ecirc;n cứu Kate Crawford xem tr&iacute; tuệ nh&acirc;n tạo (AI) l&agrave; yếu tố mới nhất trong một hệ thống sản xuất được cơ giới h&oacute;a: Từ những nh&agrave; m&aacute;y thế kỷ 18 đến dịch vụ đ&oacute;ng g&oacute;i tại kho lưu h&agrave;ng của Amazon, mọi c&ocirc;ng việc được chia nhỏ v&agrave; tự động h&oacute;a theo từng gi&acirc;y từng khắc đồng hồ. Bất đắc dĩ người lao động tranh c&ocirc;ng với m&aacute;y m&oacute;c, c&oacute; th&acirc;n m&agrave; kh&ocirc;ng c&oacute; đầu, mất đi khả năng nhận thức thời gian nếu kh&ocirc;ng c&oacute; c&ocirc;ng việc.
C&aacute;c học giả từ Đ&ocirc;ng đến T&acirc;y như Jenny Odell v&agrave; Han Byung-Chul cho rằng sự tối ưu h&oacute;a đ&atilde; ăn s&acirc;u v&agrave;o tiềm thức của mỗi người &ndash; Ch&uacute;ng ta trở th&agrave;nh những th&agrave;nh vi&ecirc;n đ&aacute;ng k&iacute;nh của một x&atilde; hội trọng th&agrave;nh t&iacute;ch. Thậm ch&iacute; thời gian nghỉ xả hơi cũng n&ecirc;n mang lại &ldquo;năng suất.&rdquo; Những chương tr&igrave;nh ta tham gia, những nội dung ch&uacute;ng ta đọc n&ecirc;n c&oacute; gi&aacute; trị n&agrave;o đ&oacute;, n&ecirc;n gi&uacute;p đỡ việc thăng tiến sự nghiệp. Vậy n&ecirc;n con người kh&ocirc;ng thể hưởng lạc, kh&ocirc;ng c&oacute; thời gian chỉ để ngồi đ&oacute; v&agrave; khao kh&aacute;t.

Với mức độ kỳ vọng sự phi thường trong mọi hoạt động như vậy, bạn c&oacute; thể tưởng tượng &ldquo;sống chậm&rdquo; kh&ocirc;ng phải l&agrave; một tr&agrave;o lưu mới. Tư duy n&agrave;y bắt đầu được ch&uacute; &yacute; khi Carlo Petrini biểu t&igrave;nh phản đối khai trương cửa h&agrave;ng McDonald tại &Yacute;, chống lại sự lan tỏa của thức ăn nhanh đang đe dọa ẩm thực địa phương v&agrave; khiến con người trở n&ecirc;n thờ ơ với những thứ ta cho v&agrave;o bụng. Từ đ&acirc;y, &ldquo;thức ăn chậm&rdquo; đặt nền tảng cho nền văn h&oacute;a nh&oacute;m &ldquo;sống chậm.&rdquo;
Jenny Odell cổ vũ việc &ldquo;kh&ocirc;ng l&agrave;m g&igrave;&rdquo; để chống lại nền kinh tế sức ch&uacute; &yacute; (attention economy). Han Byung-Chul viết về một &ldquo;x&atilde; hội kiệt sức,&rdquo; rằng &ldquo;Trầm cảm &ndash; cực điểm của kiệt sức &ndash; xuất ph&aacute;t từ cảm gi&aacute;c phấn kh&iacute;ch, suy nghĩ c&ugrave;ng sự tự quy chiếu bản th&acirc;n đến mức độ tự hủy. C&oacute; thể n&oacute;i, chủ thể theo đuổi th&agrave;nh t&iacute;ch mệt lử, ch&aacute;n nản v&agrave; tự hủy hoại bản th&acirc;n. Chủ thể mệt mỏi, kiệt quệ v&agrave; tự hằn học với ch&iacute;nh m&igrave;nh.&rdquo;

Thời kỳ sau đại dịch Covid-19, nền kinh tế cần &ldquo;phục hồi nhanh ch&oacute;ng,&rdquo; cần &ldquo;ph&aacute;t triển bứt ph&aacute;&rdquo; trong khi người lao động kh&ocirc;ng sẵn s&agrave;ng trở lại văn ph&ograve;ng, hoặc ho&agrave;n to&agrave;n c&oacute; thể rời bỏ vị tr&iacute; hiện tại để t&igrave;m sự an to&agrave;n v&agrave; thảnh thơi, d&ugrave; l&agrave; tại một c&ocirc;ng việc mới hay tại một n&ocirc;ng trại xa rời cuộc sống th&agrave;nh thị.&nbsp;
Theo Tổ chức Lao động Quốc tế, tỷ lệ thất nghiệp to&agrave;n cầu dự kiến sẽ duy tr&igrave; ở mức cao hơn trước đại dịch &iacute;t nhất cho đến năm 2023. Ước t&iacute;nh c&oacute; khoảng 207 triệu người thất nghiệp to&agrave;n cầu năm 2022, so với 186 triệu năm 2019. Tỷ lệ tham gia lực lượng lao động năm 2022 dự kiến sẽ vẫn thấp hơn so với năm 2019.&nbsp;
Tr&ecirc;n mạng x&atilde; hội, lao động kh&ocirc;ng c&ograve;n l&agrave; vinh quang, thay v&agrave;o đ&oacute; l&agrave; &ldquo;I don&rsquo;t dream of labour&rdquo; - T&ocirc;i kh&ocirc;ng ước mơ l&agrave;m việc. Hơn bao giờ hết, mọi người đang cẩn trọng về ảnh hưởng của c&ocirc;ng việc v&agrave; tiền bạc l&ecirc;n sức khỏe tinh thần v&agrave; chất lượng cuộc sống.

Nhưng đồng thời, &ldquo;sống chậm&rdquo; l&agrave; tựa đề ho&agrave;n hảo cho một chiến lược truyền th&ocirc;ng.&nbsp;
Giới thượng lưu học thiền định tại Davos, c&ograve;n ch&uacute;ng ta từ chối x&atilde; hội bằng c&aacute;ch diện trang phục cottagecore, nướng b&aacute;nh m&igrave; v&agrave; đan khăn cho&agrave;ng &ndash; Mọi dụng cụ cần thiết đều c&oacute; thể được t&igrave;m mua ngay lập tức trong v&agrave;i c&uacute; chạm. Chỉ cần bạn nghĩ đến chuyện nghỉ xả hơi, c&aacute;c thuật to&aacute;n đ&atilde; điều hướng đến bạn h&agrave;ng loạt c&aacute;c khuyến m&atilde;i du lịch, kh&oacute;a học t&igrave;m hiểu bản th&acirc;n hay chỉ đơn giản l&agrave; một qu&aacute;n c&agrave; ph&ecirc; gi&uacute;p bạn qu&ecirc;n đi căng thẳng.&nbsp;
Chưa kể đến những đặc quyền v&agrave; t&agrave;i ch&iacute;nh bạn cần phải c&oacute; để c&oacute; thể sống trong một n&ocirc;ng trại hoặc d&agrave;nh to&agrave;n bộ thời gian rảnh để đọc s&aacute;ch.
Chưa kể đến những nội dung ch&uacute;ng ta thấy thường mang t&iacute;nh biểu diễn, rằng người l&agrave;m nội dung chỉ sống chậm trước ống k&iacute;nh chứ kh&ocirc;ng thực sự theo đuổi l&yacute; tưởng n&agrave;y h&agrave;ng ng&agrave;y. V&agrave; trong khi khuy&ecirc;n ch&uacute;ng ta n&ecirc;n d&agrave;nh nhiều thời gian hơn cho bản th&acirc;n, họ lại quần quật quảng c&aacute;o cho một hay v&agrave;i thương hiệu đang t&igrave;m c&aacute;ch tiếp cận lượng kh&aacute;n giả vốn đ&atilde; qu&aacute; mệt mỏi. Khi xem sống chậm l&agrave; một loại nội dung để sản xuất v&agrave; cần sự c&ocirc;ng nhận, th&ocirc;ng điệp kh&ocirc;ng c&ograve;n &yacute; nghĩa.

Như với hầu hết mọi thứ tr&ecirc;n internet, tốt nhất ch&uacute;ng ta n&ecirc;n ph&acirc;n t&iacute;ch theo nhiều g&oacute;c nh&igrave;n. Cottagecore hay Dark Academia nhận về nhiều chỉ tr&iacute;ch về sự phi thực tế, nhưng l&agrave;m việc 80 tiếng một tuần m&agrave; kh&ocirc;ng kiệt sức cũng vậy. V&agrave; bạn ho&agrave;n to&agrave;n c&oacute; thể sống chậm m&agrave; kh&ocirc;ng đ&oacute;ng khung m&igrave;nh v&agrave;o một kiểu &ldquo;aesthetic&rdquo; n&agrave;o. Sống chậm kh&ocirc;ng chỉ n&ecirc;n được &aacute;p dụng trong cuộc sống của ri&ecirc;ng bạn, m&agrave; c&ograve;n c&oacute; thể được sử dụng trong ng&agrave;nh ẩm thực, thời trang, du lịch&hellip; một c&aacute;ch triệt để v&agrave; hiệu quả hơn.
H&atilde;y kỳ vọng nhiều hơn v&agrave;o một lối sống linh hoạt, hay một c&ocirc;ng việc cho ph&eacute;p bạn thả m&igrave;nh v&agrave;o kh&ocirc;ng gian ri&ecirc;ng của bản th&acirc;n. Đừng qu&aacute; lo lắng khi cuối tuần đ&atilde; tr&ocirc;i qua m&agrave; bạn vẫn chưa đọc hết quyển s&aacute;ch về quản l&yacute; thời gian. Đừng tr&aacute;ch bản th&acirc;n khi tr&oacute;t y&ecirc;u việc l&agrave;m b&aacute;nh, đan m&oacute;c, th&ecirc;u th&ugrave;a hay bất kỳ sở th&iacute;ch n&agrave;o thường bị đ&aacute;nh gi&aacute; l&agrave; mất thời gian - Đ&ocirc;i khi cảm gi&aacute;c tội lỗi l&agrave; thứ m&aacute;ch bảo liệu ta c&oacute; thực sự th&iacute;ch lối sống n&agrave;y, hay chỉ đang huyễn hoặc bản th&acirc;n cho v&agrave;i tấm h&igrave;nh khoe khoang.

Tham khảo: Opal Kiyoko
Ảnh minh họa: @taramilktea

Sống chậm - Bạn có diễn được không?

Recommended posts for you

Pop, Music & Film

Lấy cảm hứng từ tội phạm công nghệ, "The Roundup: Punishment" tạo cơn sốt phòng vé Hàn

Love & Life

3 kiểu “overthinking” trong kỷ nguyên hiện đại

Style

Đằng sau chiến lược hợp tác với Nepo baby của các thương hiệu thời trang

Voyage & Gourmet

Ra mắt cuộc thi Vietnam Coffee Challenge dành cho Barista Việt

Pop, Music & Film

Phía Orange làm rõ thông tin "bồi thường 1,4 tỷ" sau livestream của Châu Đăng Khoa

Pop, Music & Film

#WOOT24: Hazel Nguyễn - Nghệ sĩ, piano, và "hệ sinh thái âm nhạc cổ điển"

Hommes

Dàn sao đắm chìm trong buổi tiệc mùi hương của Argos Fragrances

Pop, Music & Film

TP.HCM trở thành cột mốc bắt đầu cho tour lưu diễn toàn cầu đầu tiên của Tempest